Рабочие часы в пятидневке: сколько по закону и максимум?

Бескүндік жұмыс аптасында жұмыс күні ұзақтығы қанша болуы керек? Бұл сұрақ көптеген жұмысшылар мен жұмыс берушілер үшін маңызды. Қазақстан Республикасының Еңбек Кодексіне сәйкес, бескүндік жұмыс кестесінде қызметкерлердің апталық жұмыс уақыты 40 сағаттан аспауы тиіс. Яғни, орташа алғанда бір күнде 8 жұмыс сағаты жоспарланған.

Еңбек кодексінің 68-бабында жұмыс күні ұзақтығы анықталған. Егер қызметкер бескүндік жұмыс кестесінде еңбек етсе, жұмыс беруші күніне 8 сағаттан артық жұмыс уақытын белгілеуге құқылы емес. Бұл нормадан асып кету заңсыз болып табылады.

Сонымен қатар, қосымша жұмыс уақытын ұйымдастыруға қатысты да ережелер бар. ҚР ЕК-нің 78-бабында қосымша жұмыс сағаттарының шектеулері көрсетілген: әр қызметкер күнделікті 2 сағаттан, ал ауыр және зиянды еңбек жағдайларында 1 сағаттан артық жұмыс істей алмайды. Және қосымша жұмыс сағаттарының жалпы ұзақтығы 4, 5 және 6 күндік жұмыс аптасында айына 12 сағаттан аспауы тиіс.

Бескүндік жұмыс аптасында жылына ең көп жұмыс уақыты 176 сағатты құрайды. Бұл 22 жұмыс күні * күніне 8 сағат = 176 сағат. Сонымен қатар, қызметкерлер қосымша 12 сағат жұмыс істей алады, яғни айына барлығы 188 сағат жұмыс істей алады.

Тәулігіне бескүндік жұмыс аптасында қызметкердің ең көп жұмыс уақыты 10 сағатты (норма + қосымша) құрайды, ал ауыр жұмыстарда бұл уақыт 9 сағатқа дейін төмендейді. Осы мөлшерден артық жұмысқа тарту заң бұзушылық болып саналады.